Industrie

Een studie van Enersangi¹ toont aan dat in 2050 de productie van de raffinaderijen in ons land voor 90% uit hernieuwbare en koolstofarme producten zou kunnen bestaan. Een verschuiving van de productie van fossiele naar koolstofarme en hernieuwbare brandstoffen zou de CO₂-uitstoot met zowat 20 miljoen ton/jaar kunnen doen verminderen. De investeringen voor de omslag worden geraamd op 20 miljard euro naar 2050 toe. Daarnaast benadrukt de Vlaio-studie² ‘Naar een koolstofcirculaire en CO₂-arme Vlaamse industrie’ het belang van verschillende transitiepaden, van het gebruik van biomassa als energie en grondstof, van het verhoogd gebruik van waterstof en van het afvangen, opslaan (CCS) en hergebruiken (CCU) van CO₂. De Belgische raffinaderijen zijn goed gepositioneerd om hierin een sleutelrol te spelen_.

ONZE BELEIDSAANBEVELINGEN

• Een lange termijn stabiel, consistent en stimulerend beleidskader (inclusief financieringen) is nodig om investeringen in emissiereducerende technologieën in de raffinaderijen aan te moedigen. België zou, zoals in onze buurlanden, een duidelijk signaal moeten geven om meer investeringen in ons land aan te trekken.
  • Om toekomstige doorbraaktechnologieën alle kansen te geven, is technologische flexibiliteit essentieel. Veelbelovende technologieën mogen niet bij voorbaat worden uitgesloten.
  • Europa erkent 'Carbon Capture Storage and Utilisation' (CCSU) als een strategische 'net zero' technologie. Ook in ons land moeten investeringsstimulansen worden gecreëerd om de ontwikkeling ervan te versnellen en te versterken.
  • Een transparant, stabiel en duidelijk vergunningsbeleid is van cruciaal belang om toekomstige investeringen te ondersteunen.
  • Financiering: inzetten van mechanismen om de financiële risico’s te beperken (bv. ‘Carbon Contracts for Difference’).
  • De toekomstige inkomsten van het ETS (transport en gebouwen) in België deels moeten terugvloeien naar innovatieve projecten in deze sectoren.

• De concurrentiepositie van de raffinaderijen in de energietransitie veiligstellen en een level playing field t.o.v. de andere Europese landen garanderen.
  • De nodige infrastructuur voor CO2-opvang, elektriciteit, waterstof en andere hernieuwbare energieoplossingen ontwikkelen via partnerschappen met landen zoals Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Noorwegen. Onze raffinaderijen kunnen hierin een sleutelrol spelen.
  • Het industrieel beleid zou ‘co-processing’ (biobrandstoffen en RFNBO’s³ moeten ondersteunen met het oog op een kostenefficiënte inzet, op korte en middellange termijn, van koolstofarme producten in raffinaderijen. Dit versnelt de energietransitie.
  • Verdere elektrificatie (in meerdere domeinen) en een mogelijke overschakeling op waterstof vereist een toenemende beschikbaarheid van hernieuwbare elektriciteit.
  • De Europese industrie wordt geconfronteerd met een concurrentienadeel in termen van energie- en CO2-kosten. Een adequate bescherming tegen carbon leakage (bv. CBAM⁴) is essentieel. Binnen Europa moet ook goldplating van lidstaten vermeden worden.
  • Raffinaderijen vormen de basis van de petrochemische industrie en zullen een sleutelrol spelen in de circulaire economie via chemische recycling van kunststoffen. Om dit economisch haalbaar te maken, is een stapsgewijze overgang naar het gebruik van gerecyclede en/of hernieuwbare grondstoffen nodig⁵.

_{[1] Enersangi studie 2022: “Het productiepotentieel van koolstofarme en hernieuwbare vloeibare brandstoffen van de Belgische raffinaderijen in 2050”
[2] Deloitte – ‘Naar een koolstofcirculaire en CO2-arme Vlaamse industrie’ in opdracht van Vlaio (November 2020). Studie uitgevoerd door Deloitte België in samenwerking met VUB-IES, Climact en AMS.
[3] Advanced biofuels and Renewable Fuels of Non-Biological Origin.
[4] CBAM: Carbon Border Adjustment Mechanism.
[5] Principe van ‘Mass balancing’.}