BELGISCH VOORZITTERSCHAP EU : UNIEKE KANS OM HET INDUSTRIEEL BELEID VAN MORGEN VORM TE GEVEN

C O L U M N

Januari 2024 - Het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie geeft ons land een bevoorrechte positie om de Europese beleidsagenda te bepalen in de komende maanden. Het streven naar een integraal en geïntegreerd industriebeleid, gekoppeld aan het realiseren van de Europese klimaatdoelstellingen, is een absolute topprioriteit van de politieke agenda, niet in het minst van België. Bedrijven uit ons land zouden een voortrekkersrol kunnen spelen in tal van domeinen zoals recyclage, elektrificatie, waterstof of koolstofafvang en -opslag. Hiervoor moet een stimulerend, stabiel en consistent industrieel lange termijn beleidskader worden gecreëerd om de nodige investeringen aan te trekken via, onder meer, een versnelling en vereenvoudiging van vergunningsprocedures, rechtszekerheid, toekomstgerichte crossborder infrastructuur, snellere toegang tot financiering, enz.

Als Europa een industriële rol van betekenis wil blijven spelen, dan is samenwerking de enige weg. De eengemaakte markt staat vandaag onder druk door een vloed aan complexe Europese regelgeving die op bedrijven afkomt en door een lappendeken van staatssteunmaatregelen. Grote landen als Frankrijk en Duitsland varen een eigen koers en voorzien royale overheidssteun voor de eigen industriële bedrijven. Op die manier is er geen sprake van een gelijk speelveld. De Europese financiering moet zich richten op innovatie, toegankelijk zijn voor alle technologieën waarbij de beste projecten een Europese financiering krijgen.

Om niet achterop te hinken in de ‘Net zero Industry Act’ die Europa heeft gelanceerd als antwoord op de Amerikaanse ‘Inflation Reduction Act’, zou België een inhaalbeweging moeten maken door een breed scala aan net zero technologieën zoals waterstof, CCS en CCU, koolstofarme en hernieuwbare producten te ondersteunen om de noodzakelijke investeringen naar ons land te halen.   

Onze Belgische raffinaderijen kunnen hierin een sleutelrol spelen. De performantie van de Belgische raffinaderijen in de energietransitie moet een referentie op Europees vlak blijven dankzij een level playing field t.o.v. de andere Europese landen en regio’s buiten de EU. De nodige infrastructuur voor CO₂-opvang, elektriciteit, waterstof en andere koolstofarme energieoplossingen moet via structurele partnerschappen met landen zoals Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Noorwegen worden ontwikkeld.

Met de ‘Net Zero Industry Act’ moet Europa net-zero technologieën zoals het afvangen en stockeren (CCS) van CO₂ of om ze in andere toepassingen te gebruiken (CCU) sneller ingang laten vinden net als andere technologieën zoals CO₂ neutrale brandstoffen die een rol kunnen spelen in het decarboniseren van het transport en van de petrochemie. We roepen op tot een stimulerend beleidskader dat investeringen in en het gebruik van biobrandstoffen, CCS, waterstof, etc. ondersteunt.

De komende maanden zijn essentieel om het Europese beleid van morgen vorm te geven. Het Belgisch Voorzitterschap van de Europese Unie heeft een unieke kans om het industriebeleid hoog op de Europese agenda te plaatsen. 

Wim De Wulf, secretaris-generaal Energia